Postanowienie SKO.412/78/2012 z dnia 12 listopada 2012 r.
Łomża, dnia 12 listopada 2012 r.
SKO.412/78/2012
Postanowienie
Na podstawie art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych (t.j. Dz.U. z 2001 r. Nr 79, poz. 856 ze zm.) oraz art. 138 § 2 w związku z art. 144 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tj. Dz.U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.) Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Łomży w składzie orzekającym:
przewodniczący - Anna Sadowska
członkowie - Mirosław Kazimierz Anaszko (spr.)
- Urszula Kurzadkowska
po rozpoznaniu na posiedzeniu w 12 listopada 2012 r. zażalenia Włodzimierza Krajewskiego na postanowienie Burmistrza Czyżewa z dnia 3 października 2012 r. znak: RG.7624.18.2011/12 w przedmiocie obowiązku :
· przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko dla planowanego przedsięwzięcia, polegającego na budowie pojedynczej elektrowni wiatrowej ENERCON E-40 o mocy do 600 kW, przewidzianego do realizacji na terenie obejmującym działkę o numerze 53/2 położoną w obrębie ewidencyjnym miejscowości Dąbrowa Nowa Wieś, Gmina Czyżew,
· sporządzenia raportu o oddziaływaniu planowanego przedsięwzięcia na środowisko zgodnego z ustalonym zakresem, postanowiło:
uchylić zaskarżone postanowienie w całości i przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 3 października 2012 r. Burmistrz Czyżewa, po kolejnym rozpatrzeniu wniosku Włodzimierza Krajewskiego w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia, polegającego na budowie jednej wolnostojącej elektrowni wiatrowej Enercon E-40, o mocy 600 kW, wysokości wieży - do 78 m, średnicy turbiny (wirnika) 44 m, posiadającej własny transformator olejowy NN/SN umieszczony w ,,Kiosku" usytuowanym w sąsiedztwie wieży, z którego energia elektryczna przesyłana będzie kablem podziemnym do rozdzielni usytuowanej przy słupie energetycznym (istniejącej linii napowietrznej NN), znajdującym się na działce 53/2, przewidzianego do realizacji na terenie obejmującym działkę o numerze 53/2 położoną w obrębie ewidencyjnym miejscowości Dąbrowa Nowa Wieś, Gmina Czyżew, stwierdził obowiązek:
* przeprowadzenia oceny oddziaływana na środowisko dla przedmiotowego przedsięwzięcia;
* sporządzenia raportu o oddziaływaniu w/w przedsięwzięcia na środowisko, zobowiązując go do uwzględnienia w raporcie wymogów określonych w art. 66 ust.1 pkt 1-9 i pkt 11-20 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227 ze zm.), zwanej dalej ,,u.o.o.ś.”
Organ I instancji uznał, iż w raporcie szczegółowej analizy wymagać będzie:
- przedstawienie w formie graficznej izolinii hałasu dla pory dnia i nocy na mapach ewidencyjnych z zaznaczeniem najbliższej zabudowy mieszkaniowej i zagrodowej;
- przedstawienie wpływu drgań generowanych przez wiatrak na florę i faunę w strefie jego oddziaływania, a także proces wyjaławiania gleb;
- możliwość wystąpienia interakcji pomiędzy przedmiotową elektrownią wiatrową, a innymi istniejącymi i planowanymi przedsięwzięciami, zlokalizowanymi w pobliżu przedmiotowego obszaru.;
- określenie czasu eksploatacji urządzenia;
- określenie oddziaływania inwestycji na środowisko po zakończeniu eksploatacji
urządzenia,
- określenie sposobu utylizacji : urządzenia po okresie eksploatacji, elementów budowlanych urządzenia trwale związanego z gruntem oraz opis działań mających na celu przywrócenie terenu inwestycji do pierwotnego użytkowania.
Organ stwierdził (nie wiadomo na jakiej podstawie), że ,,Na etapie eksploatacji stały, monotonny, długotrwały hałas generowany przez turbiny wiatrowe, może stanowić zagrożenie dla zdrowia ludzi oraz niekorzystnie oddziaływać na psychikę człowieka. Podobną uciążliwością może być efekt światłocienia, czyli migające pomiędzy obracającymi się śmigłami słońce. Oprócz typowego hałasu w zakresie słyszalnym generowane mogą być tzw. infradźwięki czyli fale w zakresie częstotliwości mniejszych od słyszalnych. Elektrownie wiatrowe mogą wywierać negatywny wpływ na otoczenie- florę, faunę i krajobraz a w szczególności na zdrowie i komfort życia pobliskich mieszkańców”. Wskazał, że podobną opinię wyraził Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Wysokiem Mazowieckiem, który uznał, że dla planowanego przedsięwzięcia zachodzi potrzeba przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko oraz sporządzania raportu o oddziaływaniu na środowisko w zakresie określonym w art. 66 u.o.o.ś. Odmienne stanowisko zajął natomiast Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Białymstoku w opinii z dnia 7 sierpnia 2012 r.
Z postanowieniem tym nie zgodził się Włodzimierz Krajewski, dalej Inwestor, który w przewidzianym terminie złożył za pośrednictwem organu I instancji zażalenie skierowane do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Łomży.
Zarzucając postanowieniu Burmistrza Czyżewa z dnia 3 października 2012 r. nie spełnienie wymogów art. 65 ust. 3 u.o.o.ś. oraz art. 107 par. 3 k.p.a. wniósł o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia.
Wskazał, że oddziaływania akustyczne (43 dB) zamkną się w odległości 150 m, zaś najbliższa zabudowa mieszkalna oddalona jest ok. 250 m od posadowienia turbiny. W ocenie Inwestora niekorzystne oddziaływanie zamknie się w granicach własnych działek rolnych pozbawionych drzew i krzewów. Nadto w uzasadnieniu zażalenia wskazał m.in., że
- karta informacyjna przedsięwzięcia sporządzona została prawidłowo, zawiera wszystkie niezbędne informacje do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla realizacji przedsięwzięcia;
- wysokość masztu wynosi od 46 - do 78m. do realizacji wybrany zostanie wariant z masztem o wysokości 46m.- natomiast warunki realizacji inwestycji określa organ wydający taką decyzję.
- nie zgadza się z zakresem raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko oraz zarzutem nieodniesienia się do powiązań wnioskowanej inwestycji z innymi inwestycjami tego typu, planowanymi przez osoby trzecie lecz nie dzielącymi się z nim swoimi planami.
- budowa niewielkiej elektrowni wiatrowej nie wymaga sporządzania raportu oddziaływania na środowisko – jest to zgodne z opinią Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Białymstoku, szczegółowo uzasadniającą zajęte stanowisko w przedmiotowej sprawie.
Uznając, że postępowanie w przedmiotowej sprawie jest prowadzone przewlekle, niezgodne z przepisami art. 35 k.p.a. zwrócił się o wyciągnięcie konsekwencji służbowych wobec łamiącej prawo Burmistrz Czyżewa.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Łomży, dalej Kolegium, po zapoznaniu się z materiałem dowodowym, na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, stwierdza, co następuje:
Rozstrzygnięcie w przedmiocie stwierdzenia obowiązku przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko ma cechy rozstrzygnięcia mieszczącego się w zakresie uznania administracyjnego, jednakże uznanie nie upoważnia do działania dowolnego - organ ma bowiem obowiązek zgromadzenia i wszechstronnego zbadania materiału dowodowego w celu ustalenia stanu faktycznego, a następnie wydanie orzeczenia o treści przekonującej pod względem faktycznym i prawnym.
W ocenie Kolegium w przedmiotowej sprawie organ I instancji z tak określonego obowiązku nie wywiązał się albowiem poczynione przez niego ustalenia nie wyjaśniają w sposób wyczerpujący wszystkich okoliczności w sprawie. Nadto dokonał wadliwej wykładni art. 63 ust. 1 u.o.o.ś., czym naruszył zasady wynikające z art. 7 i 77 § 1 k.p.a. Uchybienie to mogło mieć wpływ na wynik sprawy.
Stosownie do art. 73 ust. 1 u.o.o.ś. postępowanie w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizacje przedsięwzięcia wszczyna się na wniosek podmiotu planującego podjęcie jego realizacji. Specyfika postępowania w sprawie wydania powyższej decyzji wymaga, aby organ prowadzący postępowanie w sprawie dysponował specjalistycznymi informacjami z zakresu ochrony środowiska. W tym właśnie celu w art. 74 u.o.o.ś. określono, jakie dokumenty i informacje winny zostać załączone do wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. W przedmiotowej sprawie Inwestor miał obowiązek przedłożenia wniosku wraz ze stosowną kartą informacyjną przedsięwzięcia.
W uzasadnieniu postanowienia organ I instancji wielokrotnie wskazał na nierzetelnie sporządzoną kartą informacyjną przedsięwzięcia, której treść nie usuwa jego wątpliwości co do informacji w niej zawartych.
Powyższe stwierdzenia organu I instancji są całkowicie niezrozumiałe dla składu orzekającego z dwóch powodów :
Po pierwsze - w przypadku gdy wniosek Inwestora w przedmiocie uzyskania decyzji co do środowiskowych uwarunkowań realizacji przedsięwzięcia nie czyni zadość wymaganiom formalnym, w tym do tego wniosku nie zostały dołączone dokumenty wymienione w art. 74 ust. 1 pkt 2 i 3 u.o.o.ś. stanowiące załączniki do wniosku lub nie spełniające stawianych przed nimi wymagań formalnych - to Burmistrz Czyżewa powinien przed wszczęciem postępowania wezwać wnoszącego do usunięcia braków formalnych ze wskazaniem na czym one polegają w terminie 7 dni, z pouczeniem, że ich nieusunięcie spowoduje pozostawienie wniosku bez rozpoznania. W takiej sytuacji powinien znajdować zastosowanie art. 64 § 2 k.p.a. Dopiero po uzupełnieniu brakujących informacji następuje wszczęcie postępowania w sprawie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach Kolegium stwierdza, że akta sprawy zawierają wniosek Inwestora oraz wymagane załączniki, nie zawierają natomiast wezwań Inwestora do usunięcia braków formalnych. To oznacza, że w ocenie organu I instancji wniosek Inwestora uznano za kompletny.
Po drugie - w przypadku braków merytorycznych, które należy rozumieć jako informacje zawarte we wniosku lub w jego załącznikach niewystarczające do pełnego określenia uwarunkowań środowiskowych, wezwanie do ich uzupełnienia może nastąpić na każdym etapie postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, co określa artykuł 50 § 1 kpa. W tym trybie Burmistrz Czyżewa mógł żądać wyjaśnień w dowolnym, wyznaczonym przez siebie terminie, pod rygorem wydania decyzji negatywnej. Akta sprawy nie zawierają wezwania do wyjaśnienia wątpliwości zawartych w karcie informacyjnej przedsięwzięcia. Więcej – ułomna w ocenie organu - karta informacyjna, będąca dokumentem wyjściowym stanowiącym załącznik do wniosku o wydanie decyzji, została przesłana do organów opiniujących, które nie wniosły do niej swoich uwag i zastrzeżeń. Organ I instancji wskazując w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia na braki karty informacyjnej nie zwrócił zapewne uwagi, iż ustawodawca w art.3 ust.1 pkt 5 u.o.o.ś. wskazał jakie w szczególności podstawowe informacje o planowanym przedsięwzięciu powinna zawierać karta informacyjna. Zatem wyjaśnienia wymaga na podstawie jakich uregulowań prawnych organ I instancji, nie wzywając Inwestora do uzupełnienia karty informacyjnej, wskazał naruszenie przepisów prawa mogących być podstawą do stwierdzenia konieczności przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko.
Czynienie Inwestorowi zarzutu z tego właśnie powodu i budowanie tezy o istnieniu wymogu sporządzenia raportu o oddziaływaniu planowanego przedsięwzięcia na środowisko jest nieuprawnione
W myśl art. 71 ust. 2 u.o.o.ś. uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach jest wymagane dla planowanych przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko i przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko. Przedmiotowa inwestycja, polegająca na budowie elektrowni wiatrowej, należy do przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, dla których wymagane jest uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach - § 3 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie określenia przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. z 2010 r. Nr 213. poz. 1397), dalej ,,rozporządzenie”. Przywołany przepis rozporządzenia stanowi, że instalacje wykorzystujące siłę wiatru do produkcji energii o całkowitej wysokości nie niższej niż 30 m mogą wymagać sporządzenia raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko.
Nie ma zatem żadnych podstaw do przyjęcia jak to czyni organ I instancji, że dla konieczności sporządzenia raportu w przypadku przedsięwzięć określonych w § 3 wystarczy jedynie hipotetyczna wzmożona emisja hałasu i możliwość kumulowania się oddziaływań. Niewątpliwie okoliczności te oraz parametry przedsięwzięcia stanowią podstawę do uznania przedsięwzięcia za mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, ale wbrew przekonaniu organu I instancji, nie przesądzają w żaden sposób o konieczności sporządzenia raportu.
Z treści art. 63 ust. 1 u.o.o.ś. jasno wynika (na co wskazywało Kolegium w postanowieniu z dnia 11 września 2012 r. nr SKO.412/75/2012), że decydując o konieczności sporządzenia raportu organ ( Burmistrz Czyżewa) zobowiązany jest uwzględnić łącznie wszystkie uwarunkowania, które przepis ten szczegółowo wymienia w punktach od 1 do 3. Zatem Burmistrz Czyżewa miał obowiązek szacowania stopnia wpływu planowanego przedsięwzięcia na środowisko - oceny stopnia oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na środowisko przy wykorzystaniu wymienionych w tym przepisie kryteriów środowiskowych i informacji dotyczących oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na środowisko wynikających ze zgromadzonego w sprawie materiał dowodowego.
Tymczasem z treści zaskarżonego postanowienia wynika, że w szczególności dwie przesłanki : długotrwały hałas generowany przez turbinę wiatrową, w tym tzw. infradźwięki oraz efekt światłocienia, organ uznał za decydujące dla nakazania sporządzenia raportu. Zupełnie nie uwzględniono podawanych w karcie informacyjnej przedsięwzięcia i notatce niezaszeregowanej danych dotyczących poziomu hałasu wynoszącego w punkcie oddalonym o 250m-40(dB), charakterystyki oraz sposobów zabezpieczenia przed negatywnym wpływem na środowisko (pkt 3 i 7 karty). W tym kontekście wskazywanie przez Burmistrza Czyżewa na możliwość pogorszenie klimatu akustycznego i jego negatywnego wpływu na mieszkańców domów oddalonych o ok. 250 m jako uzasadniających sporządzenie raportu uznać należy za niewystarczające.
Nadto organ I instancji stwierdził, iż w obrębie tej samej miejscowości planowane są jeszcze dwie elektrownie wiatrowe o mocy do 3,2 MW o wysokości ok. 230m, zatem istotne jest określenie zasięgu uciążliwości hałasowej projektowanej instalacji i ocena długotrwałego oddziaływania tego przedsięwzięcia na ludzi - stąd obowiązek sporządzenia Raportu o oddziaływaniu na środowisko, W związku z powyższym wyjaśnienia wymaga kto jest inwestorem wskazanych dwóch elektrowni i czy elektrownie te będą zlokalizowane w obszarze oddziaływania wnioskowanego przedsięwzięcia.
W dalszym ciągu nie są również czytelne motywy (na co zwracało uwagę Kolegium w postanowieniu z dnia 11 września 2012 r.) na jakich oparł się organ pomijając przy rozstrzyganiu treść opinii Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Białymstoku z dnia 23 stycznia 2012r., w której uznał, że dla przedmiotowego przedsięwzięcia nie zachodzi potrzeba przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko. Jest to tym bardziej niezrozumiale, że w opinii tej RDOŚ, w przeciwieństwie do lakonicznej opinii Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Wysokiem Mazowieckiem, w sposób obszerny i niezwykle dogłębny oraz analityczny nie tylko wyjaśnia brak konieczności przeprowadzenia takiej oceny biorąc pod uwagę wszystkie istotne okoliczności za tym przemawiające lecz także rozwiewa wątpliwości organu odnoszące się do emisji hałasu.
Bezspornym jest, że opinia ta, (o której mowa w art. 64 ust. 1 u.o.o.ś.) nie jest wiążącą dla organu rozstrzygającego (Burmistrza Czyżewa) o konieczności przeprowadzenia oceny oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na środowisko, co nie oznacza, że argumenty w niej zawarte nie powinny być rozważone na równi z argumentami podniesionymi w opinii Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Wysokiem Mazowieckiem z dnia 10.01.2012r i podlegać stosownej ocenie. Ocena co do konieczności przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko powinna mieć charakter kompleksowy i w żadnym razie nie może ograniczać się jedynie do poglądów wypowiedzianych przez organy współdziałające. Dlatego Burmistrz Czyżewa wydając postanowienie o obowiązku przeprowadzenia postępowania w przedmiocie oceny oddziaływania na środowisko, zarówno akceptując stanowisko organów opiniujących, jak i odstępując od niego, zgodnie z regułami ogólnymi wynikającymi z art. 107 § 3 k.p.a., powinien wskazać, jakimi okolicznościami faktycznymi (znajdującymi potwierdzenie w materiale dowodowym) kierował się w tym zakresie oraz odnieść się do przesłanek określonych w art. 63 ust. 1 i 2 u.o.o.ś., do czego obliguje art. 65 ust. 1 u.o.o.ś.
Analiza uzasadnienia postanowienia organu I instancji wskazuje zaś, że organ ten uwzględnił jedynie racje opinii Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Wysokiem Mazowieckiem. Tylko mgliste argumenty w niej zawarte przytoczono w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia, pominięto natomiast zupełnie argumenty podniesione w opinii Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Białymstoku nie odnosząc się do nich w żadnym fragmencie uzasadnienia postanowienia. Wskazuje to, że decydując o konieczności sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko Burmistrz Czyżewa nie rozpatrzył w sposób wyczerpujący całego materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i zarazem nie rozstrzygnął w oparciu o całość materiału dowodowego. W ocenie Kolegium w sposób istotny wpłynęło to na wynik sprawy. Kolegium nie może wykluczyć, że gdyby argumenty opinii Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Białymstoku zostały uwzględnione, w toku postępowania przed organem I instancji, organ podjąłby inne rozstrzygnięcie.
Ponownie rozpoznając sprawę organ I instancji w oparciu o całokształt materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie w tym i w oparciu o opinię Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Białymstoku oceni, czy przedsięwzięcie objęte wnioskiem Inwestora będzie oddziaływać znacząco na środowisko i dopiero po przeprowadzeniu tej oceny, w zależności od jej wyniku, rozstrzygnie o konieczności sporządzenia raportu o oddziaływaniu planowanego przedsięwzięcia na środowisko.
Powyższe, istotne uchybienia, powodują konieczność uchylenia zaskarżonego postanowienia.
W świetle powyższego rozstrzygnięcie sprawy wymaga przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego w znacznej części, co uzasadnia wydanie postanowienia w oparciu o art. 138 § 2 w związku z art. 144 kpa.
Biorąc powyższe pod uwagę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Łomży orzekło jak w sentencji.
Postanowienie niniejsze jest ostateczne.
Strona niezadowolona z niniejszego postanowienia może wnieść skargę do Wojewódzkiego
Sądu Administracyjnego w Białymstoku, za pośrednictwem Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Łomży, pod zarzutem jego niezgodności z obowiązującymi przepisami prawa, w terminie 30 dni od daty j ego otrzymania.
przewodniczący - Anna Sadowska
członkowie - Mirosław Kazimierz Anaszko (spr.)
- Urszula Kurzadkowska
Otrzymują na adresy z akt sprawy:
1. Włodzimierz Krajewski
2. Elżbieta Łętowska
3. Grzegorz Koc
4. Danuta i Stefan Koc
5. Bogusław Dąbrowski
6. Mieczysław Dąbrowski
7. Agata i Marek Dąbrowscy
8. Burmistrz Czyżewa
Ogłoszenie w BIP SKO w Łomży
